Waarom zou je als mondzorgverlener al je (paro-)cliënten dagelijks twee kiwi’s adviseren? Ik heb dit advies inmiddels zo vaak gehoord, dat ik benieuwd werd naar de ratio hierachter.
Er is geen enkel onderzoek waarin een relatie is gevonden tussen het eten van kiwi’s en het voorkomen van parodontitis. Voor citrusvruchten zijn er in twee onderzoeken wel verbanden gevonden tussen een hogere inname en de gezondheid van het parodontium. De overeenkomst tussen citrusvruchten en kiwi’s is het hoge vitamine C gehalte. Bij mensen met parodontitis zijn in onderzoek lagere serum en plasmawaarden vitamine C gevonden. Dit kan verklaart worden door een: lagere inname met de voeding, een verminderde opname of een verhoogde behoefte. De vitamine C aanbeveling van de Nederlandse gezondheidsraad dekt de behoefte van 97,5% van de populatie. Voor 2,5% van de bevolking is de aanbeveling dus te laag.
Bij een te lage inname eten mensen te weinig voedingsmiddelen die vitamine C bevatten. De opname van vitamine C kan belemmerd zijn door bijvoorbeeld malabsorptie als gevolg van diarree. Oxidatieve stress, zwangerschap, borstvoeding geven, roken en herstel van een chirurgische ingreep verhogen de behoefte aan vitamine C.
Er zijn geen aanwijzingen dat parodontitis-cliënten veel hogere doseringen vitamine C nodig hebben dan de aanbeveling, maar voor een optimaal behandelresultaat is de vitamine C inname en serum of plasmawaarde wel een belangrijk aandachtspunt. De Nederlandse Gezondheidsraad beveelt volwassen mannen en vrouwen dagelijks aan 75 mg vitamine C te gebruiken. Maar onder meer als gevolg van bovenstaande factoren kan het natuurlijk wel zijn dat jouw client in de praktijk een (sub)klinische vitamine C deficiëntie heeft. Door het serum-of plasma vitamine C te laten meten in een laboratorium (de arts of diëtist kan dit onderzoek aanvragen) kan je dit verder onderzoeken. Bij te lage serum vitamine C waarden (of vermoeden) is een specifiek voedingsadvies en/of voedingssuppletie een oplossing.
Niet alle groente en fruit zijn even vitamine C-rijk. Wat kan je eten om aan je dagelijkse hoeveelheid vitamine C te komen? Elke dag 2 kiwi’s? Het kan, maar als diëtist zou ik zeggen: een beetje eenzijdig. Adviseer je client te variëren. Er zijn meer voedingsmiddelen die vitamine C bevatten dan alleen kiwi. Heb je een moeilijke eter in de praktijk? Het gebruik van een voedingssupplement is ook een mogelijkheid.
| Fruit per stuk: | Vitamine C gehalte |
| Spruitjes (100 gram) | 132 mg |
| Zwarte bessen (100 gram)* | 150 mg |
| Paprika | 185 mg |
| Guave* | 195 mg |
| Aardappel | 6 mg |
| Kiwi* | 60 mg |
| Aardbeien (100 gram) | 60 mg |
| Grapefrui* | 60 mg |
| Sinaasappel* | 60 mg |
*Erosieve fruitsoorten
Ben je in het bezit van het boek Voeding & Mondgezondheid. Lees meer over vitamine C en de rol bij parodontitis in hoofdstuk 13 (bladzijde 124). Meer informatie over (toepassing van) voedingssupplementen en maximale doseringen vind je op bladzijde 52 (hoofdstuk 5).
Foto’s: Nederlands Groente en fruitbureau
Bronnen:
Voeding en Mondgezondheid, Louise Witteman,ISBN 9789081864923, 2014
