Een zekere wear & tear van het gebit is natuurlijk. Een versneld proces kan ontstaan doordat het gebit in overmaat aan factoren die attritie, abrasie en tanderosie veroorzaken wordt blootgesteld.
Het stappenplan gebitsslijtage helpt bij het in kaart brengen van de oorzaken en het opstellen van een behandelplan.
STAP 1. Attritie, abrasie en tanderosie zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het slijten van het gebit, dit is met behulp van stap 1 in het stappenplan in kaart te brengen.
STAP 2 /3. Vervolgens is de mate van weefselaantasting te kwalificeren (stap 2) en te kwantificeren (stap 3).
STAP 4. Om te kunnen behandelen worden de oorzaken van de verschillende vormen van gebitsslijtage in kaart gebracht (stap 4).
STAP 5. Is de gebitsslijtage ontstaan als gevolg van (para)functie, tandenpoetsen, blootstelling van zuur of verminderde speekselvloed (stap 5a)?
Om een behandelplan te kunnen opstellen is het noodzakelijk om te onderzoeken welke oorzakelijke factoren ten grondslag liggen aan de oorzaken genoemd in stap 4.
Klemt of knarst de cliënt? Gebruikt hij een verkeerde tandenborstel? Geeft hij over als gevolg van migraine? Drinkt hij veel appelsap? Heeft hij een beroep waarbij hij is blootgesteld aan zuren? Om hier je vinger achter te krijgen kan je gebruik maken van de in stap 5b beschreven hulpmethode.
STAP 6. Vervolgens bestaat de behandeling uit een aantal stappen:
- 6a) Preventie van meer weefselverlies door poetsinstructie, verhoging van de pH na zuurstoot of opbeetplaat
- 6b) Behandeling van de oorzaak door (voedings)voorlichting, counselen, monitoren en indien nodig restaureren
- 6c) Doorverwijzen voor diagnose of behandeling naar arts (voor diagnose of aanpassen medicatiebeleid), diëtist (bij reflux of extreem voedingsgedrag), psycholoog ( bij eetstoornissen / bruxisme) of orofaciaalfysiotherapeut (bruxisme).
STAP 7. Evalueer en stel de behandeling bij. Dit geeft je ook de mogelijkheid om de cliënt te complimenteren met zijn inzet.
Foto: P. Wetselaar
Het stappenplan gebitsslijtage is ook te vinden op bladzijde 253 van het boek Voeding en Mondgezondheid.
Een handige manier om in kaart te brengen hoe het gesteld is met de status van je gebit. Ik heb altijd goed contact met mijn tandarts en houd me trouw aan de tweejaarlijkse controle. Ik hoop zo lang mogelijk mijn eigen gebit te kunnen houden, maar als het tijd is dan durf ik het wel aan om door hem een mooi kunstgebit te laten maken.
Dat is zeker belangrijk. Het vastleggen van de mate van slijtage begint bij de jaarlijkse controles.
Ik geloof ook dat het belangrijk is om tijdig een behandelplan op te zetten wanneer je merkt dat je last hebt van gebitsslijtage. Zo kan je verdere slijtage wellicht voorkomen. Je wilt natuurlijk dat je gebit zo lang mogelijk gezond blijft.